Upadłość konsumencka jest ciekawą formą „wyjścia na prostą” z problemów i długów, z którymi zmagają się konsumenci, czyli osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej. Przepisy regulujące upadłość konsumencką znajdują się w ustawie z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (t.j. Dz. U. 2019, poz. 498 ze zm.). Wiele osób zastanawia się kto może złożyć wniosek o upadłość konsumencką, co zawrzeć we wniosku, jakie przesłanki trzeba spełnić. W niniejszym artykule wskażemy podstawowe informacje dotyczące upadłości konsumenckiej.

Wniosek o upadłość może zgłosić sam dłużnik. Uprawnienie to przysługuje również wierzycielowi, jeśli dotyczy upadłości osoby fizycznej, która była przedsiębiorcą, także po zaprzestaniu prowadzenia przez nią działalności gospodarczej, jeżeli od dnia wykreślenia z właściwego rejestru nie upłynął rok, bądź wierzycielowi osoby, która faktycznie prowadziła działalność gospodarczą, nawet wówczas gdy nie dopełniła obowiązku jej zgłoszenia we właściwym rejestrze, jeżeli od dnia zaprzestania prowadzenia działalności nie upłynął rok.

W przedmiotowym artykule przeanalizujemy jednak prawo do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości przez samego dłużnika. Wniosek może złożyć osoba fizyczna, która w chwili składania wniosku nie prowadzi działalności gospodarczej. Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej powinien zawierać:

1)        imię i nazwisko, miejsce zamieszkania oraz numer PESEL dłużnika, a jeśli dłużnik nie posiada numeru PESEL - dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;

2)        wskazanie miejsc, w których znajduje się majątek dłużnika;

3)        wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;

4)        aktualny i zupełny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;

5)        spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty;

6)        spis wierzytelności spornych z zaznaczeniem zakresu w jakim dłużnik kwestionuje istnienie wierzytelności; wskazanie wierzytelności w spisie wierzytelności spornych nie stanowi jej uznania;

7)        listę zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia, w szczególności hipotek, zastawów i zastawów rejestrowych;

8)        oświadczenie dłużnika, że nie zachodzą okoliczności wskazane w art. 491⁴ ust. 2 i 3 ustawy, tj. m.in. że w okresie dziesięciu lat przed złożeniem wniosku w stosunku do dłużnika: nie prowadzono postępowania upadłościowego, nie ustalono planu spłaty wierzycieli na podstawie przepisów ustawy, nie zgłosił w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości mimo że miał taki obowiązek, czynność prawna dłużnika nie została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli, a także że w stosunku do dłużnika nie prowadzono postępowania upadłościowego, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań.

Najważniejszymi przesłankami, które muszą wystąpić, aby możliwe było ogłoszenie upadłości konsumenckiej są  przede wszystkim stan niewypłacalności, tj. utrata zdolności do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, a ponadto niewypłacalność ta lub istotne zwiększenie stopnia niewypłacalności nie może być skutkiem umyślnego działania lub rażącego niedbalstwa.

Należy podkreślić, iż na 24 marca zaplanowano wejście w życie znowelizowanych przepisów o upadłości konsumenckiej wynikających z ustawy z 30 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy - Prawo upadłościowe oraz niektórych innych ustaw. Głównie dotyczy ona trybu rozpatrywania spraw i stosowanych procedur. Jednakże ważne jest to, że zrezygnowano z obowiązku badania przez sąd, na etapie ogłaszania upadłości, zawinienia dłużnika w doprowadzeniu lub pogłębieniu stanu niewypłacalności. Ewentualne niewłaściwe zachowania dłużnika będą badane na etapie ustalenia planu spłat wierzycieli i podejmowana decyzja czy odmówić oddłużenia upadłego.

Nadto wedle wchodzących zmian do ustawy do we wniosku o ogłoszenie upadłości należy wpisać NIP dłużnika, jeżeli dłużnik miał taki numer w ciągu ostatnich dziesięciu lat przed dniem złożenia wniosku, natomiast zamiast oświadczeń wskazywanych w ww. punkcie 8 należy dołączyć informację o osiągniętych przychodach oraz o kosztach poniesionych na swoje utrzymanie oraz osób pozostających na utrzymaniu dłużnika, w ostatnich sześciu miesiącach przed dniem złożenia wniosku, informację o czynnościach prawnych dokonanych przez dłużnika w ostatnich dwunastu miesiącach przed dniem złożenia wniosku, których przedmiotem były nieruchomości, akcje lub udziały w spółkach, informację o czynnościach prawnych dokonanych przez dłużnika w ostatnich dwunastu miesiącach przed dniem złożenia wniosku, których przedmiotem były ruchomości, wierzytelności lub inne prawa, których wartość przekracza 10 000 zł, oświadczenie o prawdziwości danych zawartych we wniosku.

Ponadto należy pamiętać, iż wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej składa się na formularzu i podlega on opłacie w wysokości 30 zł.

Oczywiście do każdej sprawy należy podchodzić indywidualnie. Więcej informacji na temat upadłości konsumenckiej mogą Państwo uzyskać korzystając z usług prawnych naszej Kancelarii.